DATOS XERAIS |
|||||||||||||||||
|
 |
||||||||||||||||
OBXECTIVOS DA EXPERIENCIA |
|||||||||||||||||
Con respecto a min
|
Con respecto os alumn@s
|
||||||||||||||||
 |
|||||||||||||||||
CONTIDOS MATEMÁTICOS APRENDIDOS |
|||||||||||||||||
Semellanza
|
Trigonometría
|
||||||||||||||||
AULA DE ORDENADORES |
|||||||||||||||||
| Condicións A aula dispón de 13 ordenadores para os rapaces e un para o profesor; todos os ordenadores dos alumnos foron instalados o curso pasado, son Dell con procesador AMD 64 Athlon x2 e contan con lector-gravador de DVD, cun monitor de 15" de pantalla plana, dous portos USB frontais; o do profesor é un portátil Dell de características similares. O seu sistema operativo é Windows XP, teñen instalados os navegadores Explorer e Firefox; todos están bloqueados para que soamente o administrador poda instalar novos programas. Todos están conectados entre si a unha rede de aula. Dispoñemos de ADSL, con acceso é a través dunha rede wi-fi exclusiva da aula, cunha velocidade aceptable. O ordenador do profesor está conectado a un canón que ten unha pantalla situada xusto detrás da mesa do profesor, co que todos os alumnos poden ver o que se fai nel, o que resultou moi útil para as explicacións. Forma de uso
No horario teño adxudicada a
aula de informática para tódalas sesións, que son tres semanais en
4º da ESO. Esta aula atópase o lado das aulas de 4º, o que
facilita o traslado dos rapaces. As sesións foron: en 4º A martes,
mércores e venres; en 4º B luns, martes e xoves, sempre a primeira
ou segunda hora da mañá. |
 |
||||||||||||||||
UNIDADES DIDÁCTICAS UTILIZADAS |
|||||||||||||||||
| As unidades didácticas son adaptación das xa publicadas en Descartes; o único que fixen foi ler materiais dos temas que desexaba tratar e seleccionar aquelas partes que mellor se adaptaban o que eu quería traballar cos alumnos e alumnas, traducindo todo o material o galego e modificando algunha das escenas; o resultado son as dúas unidades as que se pode acceder a continuación, nas que detectei algúns pequenos erros o traballar con elas, pero que non afectan os obxectivos didácticos. | |||||||||||||||||
| Semellanza |
Trigonometría |
||||||||||||||||
RECURSOS AUXILIARES |
|||||||||||||||||
Utilicei dúas presentacións en Impress,
|
|||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||
DESENROLO DA EXPERIENCIA |
|||||||||||||||||
|
Enquisa inicial O 7 de outubro comecei a experimentación na aula, facendo a enquisa inicial en 4º A, o día seguinte fágoa en 4º B, lévalles 15 minutos e modifico algunha pregunta porque son relativas o curso, e nos estamos aínda comezando, polo que pídolles que fagan referencia sempre o curso anterior. |
Proba inicial O 9 de outubro en 4º A e o 13 outubro en 4º B realizaron a proba inicial. Os resultados de dita proba non foron nada bos, parece como se ós alumnos tiveran “formateado” o seu disco duro e comezaran o curso coa memoria valeira. Tan so a superaron o 21% de 4ºA. |
||||||||||||||||
| O 13 de outubro en 4º A e o 14 en 4º B comeza a experiencia. Repaso algúns coñecementos previos de xeometría utilizando a presentación de impress, reparto os cadernos de traballo, e fago unha breve explicación de como acceder as unidades didácticas (hai unha icona de acceso directo o índice no escritorio de cada posto), como navegar polas páxinas web, como manexar as escenas e, en especial, da importancia de ler detidamente os enunciados e seguir os pasos que se indican tanto na páxina como no caderno de traballo. Vimos tamén como localizar en internet as unidades didácticas, para que eles poidan acceder dende as súas casas se o desexan, aínda que nos traballaremos sempre en modo local. | |||||||||||||||||
| Caderno de traballo Elaborei un caderno de traballo no que aparece exactamente o mesmo que nas páxinas das unidades, agás as escenas, e no que engadin exercicios para complementar o traballo e unhas páxinas valeiras o final para que poidesen facer anotacións. Neste caderno están reflectidos todos os conceptos teóricos, para que no necesiten nada mais para estudar a materia. Insistín moito que tiñan que traballar simultáneamente coas páxinas Descartes e co caderno, para que non se esqueceran de escribir os resultados e anotasen conclusións. |
 |
||||||||||||||||
| Semellanza Comezan a utilizar eles sós o Descartes. Fan eles sós a primeira páxina da unidade de semellanza, resúltalles complicado traballar coa primeira escena, en especial porque soamente é manipulativa, non teñen mais que mover os controis e observar, sen anotar nada. Despois van facendo eles cada día unha páxina, sempre de xeito autónomo. Aparecen pequenas dúbidas, a maioría por non ter lido os enunciados. Lévalles 8 sesións facer as 6 páxinas de semellanza, porque paráronse mais na páxina que trata os teoremas do cateto e da altura. Despois de ter feitas todas as actividades correspondentes o tema de semellanza, eu corrixo coa axuda do proxector e do encerado os exercicios do tema, durante tres sesións. Aproveitamos para comentar as súas impresións sobre este novo xeito de aprender matemáticas e dinme que lles gusta mais, pero que séntense un pouco perdidos as veces, que non saben se o están a facer ben, algúns piden volver a clase tradicional porque din que eu explico mellor que o ordenador. Facemos unha proba desta unidade. |
Trigonometría Vistas as dificultades detectadas o tratar a primeira unidade e a petición dos rapaces de que eu explique mais, decidín cambiar a metodoloxía. Todos os días fixen unha pequena explicación de como funcionan as escenas e de que cuestións teóricas son importantes; de cada dúas páxinas corriximos os exercicios, para que non quede todo para o final e parece que eles séntense mellor e mais seguros do que fan. Traballamos trigonometría durante 10 sesións, en dúas delas eles traballaron totalmente sós, pois tiven que faltar a dúas clases con cada grupo. Ademais intercalei unha presentación feita co impress sobre o cálculo das razóns trigonométricas dos ángulos de 30º, 45º e 60º. Adicamoslle dúas sesións na clase tradicional para resolver dúbidas das dúas unidades e resolver problemas antes de facer a proba de avaliación, na que incluo preguntas do tema dos números reais, visto na clase tradicional, e das dúas unidades vistas con Descartes. |
||||||||||||||||
DATOS AVALIACIÓN |
|||||||||||||||||
| Proba de semellanza A proba tivo resultados dispares nos dous grupos: a superaron o 37% de 4º A e o 69% de 4º B, debido a que en 4º B preguntaron mais e confiáronse menos; en 4º non prestaron moita atención as explicacións complementarias, nin a corrección dos exercicios do caderno de traballo, pero aprenderon a lección. A proba a fixen de xeito tradicional (exame escrito), porque pareceme o mellor xeito de comprobar con cada alumno a aprendizaxe acadada; elixín exercicios similares aos vistos, pero non idénticos. Proba final Nesta proba os resultados foron lixeiramente mellores que na anterior en 4º A, pois a superaron o37% dos alumnos, pero en 4ºB foi peor, cun 33% de aprobados. O certo é que as cualificacións non foron moi baixas, tan so catro alumnos tiveron unha cualificación inferior o 3,5. Esta vez incluín algún exercicio do caderno de traballo, que non todos souberon resolver, eso que os correxín eu na pizarra, e a primeira pregunta era sobre un tema visto na clase tradicional, e o número de fallos foi tamén bastante elevado, co que non se lle pode botar a culpa a nova metodoloxía senón mais ben a falta de traballo dos rapaces na súa casa. |
Resultados da primeira avaliación A hora de poñer a cualificación da avaliación tiven en conta o ter feito o caderno de traballo, a actitude na clase e o esforzo persoal, polo que algúns dos suspensos "altos" transformáronse en aprobados "baixos", en especial en 4º B, onde a actitude foi mellor, ainda que en 4º A hai alumnos moi brillantes.  |
||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||
VALORACIÓN DOS ALUMNOS |
|||||||||||||||||
RESULTADOS DA ENQUISA INICIAL |
|||||||||||||||||
 |
 |
||||||||||||||||
| Os alumnos cos que fixen a experiencia son en xeral, alumnos cuns resultados académicos medios, hai alumnos moi brillantes e tamén alumnos moi xustiños; tan só hai dous repetidores. Aproximadamente a metade foron alumnos meus o curso pasado, e moitos deles conseguiron pasar de curso moi xustiños, o que se nota neste ano. | |||||||||||||||||
 |
|
||||||||||||||||
| A maioría mostra moi boa disposición para traballar co ordenador e lles parece unha boa ferramenta para aprender; as matemáticas non gustan demasiado pero son bastante valoradas; non teñen demasiadas ganas de aprender, pero non lles molesta demasiado vir o Colexio. As materias que mais lles gustan son Inglés e Bioloxía, e as que menos son de "letras", Xeografía e Historia e Lingua Castelá. |
|||||||||||||||||
 |
|
||||||||||||||||
| Cara os seus ratos de ocio a maioría prefire practicar algún deporte,
43%, ou sair cos amigos ,20%, un 6% gústalle escoitar
música e tan só un 3% prefire ler; o 28% restante indica
outras actividades. O 54 % pasan mais
de 10 horas semanais cos amigos, resultando unha media semanal de 10,5
horas; adican case o mesmo tempo a ver a TV, 8,5 horas de media,
que a estudar, con 9 horas. Os rapaces utilizan as novas tecnoloxías, pero dun xeito lúdico, de feito pasan unhas 7,5 horas semanais diante do ordenador fundamentalmente con redes sociais e mensaxería instantánea ou xogando, como moito sérvelles para facer algún traballo para o cole, cortando e pegando directamente a información, sen cuestionarse a súa veracidade, e dende logo non asocian o ordenador nin a rede como unha ferramenta de traballo cara os seus estudos; esta experiencia cambioulles o chip. |
|||||||||||||||||
RESULTADOS DA ENQUISA FINAL |
|||||||||||||||||
| Como case todos os items teñen resposta pechada é numérica (do 1 ó 5), o que fixen para resumir os resultados das enquisas foi calcular a media de cada item; se temos en conta que a puntuación mínima é 1 e a máxima 5, podemos establecer que unha puntuación superior o 2,5 supón un "aprobado" para ese item, e inferior un "suspenso". En cada grupo de preguntas comento as observacións mais salientables, aínda que en xeral non fixeron moitas, | |||||||||||||||||
 . |
 |
||||||||||||||||
|
|
||||||||||||||||
| Os equipos que usamos e a aula "aproban con nota" según a valoración dos alumno; nas observacións indican que na aula de informática fai mais frío que na aula normal, e que os taburetes resultan moi incómodos por non ter respaldo. | A valoración do software é tamén positiva, a puntuación mais baixa é nos dous items relativos a entender, xa sexa os enunciados ou os procesos a facer en cada escena. Nas observacións, din que é mais laborioso que co libro de texto ou que a profesora tería que explicar a materia antes de traballar co Descartes. | ||||||||||||||||
 |
|
||||||||||||||||
| O traballo foi sempre en parellas, polo que axudábanse uns os outros. Mais do 80% realizou todas as tarefas propostas e utilizou con regularidade o caderno de traballo, co que todos traballaron mais que na clase tradicional; en xeral a maioría resolveu case todas as dúbidas que se lles presentaron. En canto o que botaron de menos durante as prácticas un 55% respondeu que as explicacións na pizarra da profesora, porque tiñan que esforzarse mais para comprender os conceptos; pola contra un 27% respondeu que non botou nada de menos. Con respecto o que mais lles gustou as respostas son diversas: "a novidade da experiencia", "o deixar a rutina", "experimentar coas escenas", "o poder traballar eu so" . | |||||||||||||||||
 |
 |
||||||||||||||||
|
|
||||||||||||||||
| Nestes dous bloques é onde a puntuación resulta mais baixa, sobre todo porque os rapaces sinten que requeriu mais esforzo para eles traballar deste xeito, e que na clase tradicional a profesora xa da os conceptos moi traballados, eso vese na puntuación dos items 6 e 7. Nas observacións critican "aprendín menos que na clase tradicional", "é moi complicado e estrésame", "gústame, pero coas explicacións da profe tamén", "non me parece un bo método", "non me axudou a aprender"; pero tamén hai observacións positivas: "gústame, pero coas explicacións da profe tamén", "gústame mais que a clase tradicional", "aprendín moitas cousas". | |||||||||||||||||
| Conclusión Os rapaces/as sentíronse moi ilusionados cando comenteilles o proxecto, durante o mes de setembro preguntaban de seguido cando comezábamos na aula de informática, pero logo dun mes as cousas xa non lles parecen tan ben. Para eles o ordenador é sinónimo de xogo, tuenti ou messenger. Descubriron que teñen que traballar mais, xa non é a profe a que explica, senón que eles mesmos deben descubrir os resultados; ademais deben seguir unha orde e escribir no caderno de traballo todas as respostas, polo que non poden desconectar . Sei que algúns preferirían volver a clase tradicional porque o novo método exíselles mais esforzo, pero en xeral estiveron contentos coa experiencia. |
|||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||
VALORACIÓN DA PROFESORA |
|||||||||||||||||
| Valoración do curso Cando queres traballar na aula dun xeito diferente a como estas a facer dende hai moitos anos, necesitas un guión para saber que é o que tes que planificar e como facelo. Neste curso atopei as pautas a seguir para poder levar a práctica os coñecementos teóricos aprendidos co curso de Descartes básico, pero o mesmo tempo coa flexibilidade de poder elixir como facelo. Por exemplo, é fundamental o papel do caderno de traballo dos alumnos/as (ou follas de traballo), porque con el os rapaces teñen a obriga de traballar con cada escena e ir practicando cos conceptos que aprenden, dende logo isto é algo que a min non se me tivese ocorrido. É flexible porque puiden elixir que temas vou traballar, se coloco as páxinas Descartes localmente na aula de informática ou as vemos dende internet; se estamos en todas as sesións na aula de informática ou intercalamos sesións tradicionais. Quero destacar a tranquilidade que da saber que tes un titor e un asesor técnico que poden axudarte en calquera momento, polo que sintes que non estás soa na aventura. |
|||||||||||||||||
| Valoración do traballo na aula O primeiro é que non se pode improvisar, porque aínda que leves todo planificado as veces non saen as cousas como deberían: as páxinas teñen algún pequeno erro no texto, as escenas fáltalles algún botón. As dificultades que atopan os alumnos/as non son técnicas nin de deseño de páxina, senón dos propios conceptos matemáticos, porque a maioría das dúbidas que me formularon os rapaces foron por non ler os enunciados, non polo manexo das escenas. O comezo da experimentación deilles total autonomía os rapaces, pero a medida que avanzábamos tiven que irlles dirixindo porque eles mesmos así o pedían. A motivación dalgúns diminúe o longo dos días, sobre todo porque tiveron que traballar todo o tempo, non poideron desconectar porque eu estiven pendente de seus monitores xa que pola disposición dos postos de traballo puiden controlar máis que nunha clase convencional. Os alumnos con máis facilidades avanzaron máis rápido, e os outos case igual, pero en xeral e moito máis lento que se utilizamos o método tradicional, tendo en conta que co método normal son eu a que marco o ritmo, e desta forma foron eles os que o marcaron. |
|||||||||||||||||
| Conclusións finais A experiencia foi moi positiva para min, perdínlle o medo a cambiar a metodoloxía, e os coñecementos adquiridos polos alumnos foron os mesmos que en cursos anteriores, cando empreguei a metodoloxía tradicional, ademais os resultados da avaliación foron lixeiramente mellores que outros anos para estes mesmos contidos. Dou por cumpridos todos os obxectivos marcados o principio da experimentación, agás o de motivar os meus compañeiros de departamento para que usen Descartes, pero seguirei intentándoo. Seguro que non deixarei esquecido o Descartes, aínda que non será o único método de ensino das matemáticas que empregarei, combinareno con explicacións no encerado ou con presentacións. |
|||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||
| Mª Isabel Hermida Rodíguez CPI "A Xunqueira" Fene |
EDA 2009 | ||||||||||||||||
